26. Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali tüm hızıyla sürüyor!

26. Uçan Süpürge Kadın Filmleri Festivali film gösterimi ve söyleşilerle dolu bir günü daha geride bıraktı. Uçan Süpürge Vakfı tarafından T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü desteğiyle düzenlenen festivalde günün ilk filmleri Melisa Liebenthal’in kimlik konusuna yaratıcı, hafif ve eğlenceli bir üslupla bakan filmi Denizanasının Yüzü / Face of the Jellyfish ve Mina Keshavarz imzalı Tehlike Altında Yaşama Sanatı / The Art of Living in Danger oldu.  

Günün Söyleşileri
Festival güne Ayak Basılmamış Yollar bölümü filmlerinden Bella ile festivalin Genç Cadı Ödülü’nün sahibi Öyküsu Özyürek’in başrolünde yer aldığı Özgürcan Uzunyaşa yönetmenliğindeki Cehennem Boş, Tüm Şeytanlar Burada adlı kısa filmin gösterimiyle başladı. Gösterimler sonrasında yönetmen Bridget Murnane ve Öyküsu Özyürek izleyicilerle bir araya geldi. Hayatı boyunca bildiği yoldan şaşmayan ilham verici bir kadını izleyiciyle tanıştıran Bella hem kariyerinin başlangıcında ona biçilen rolleri yıkıp yeni bir dönem açan hem de sanat dünyası üzerindeki baskılara ses çıkaran sanatçı ve aktivist Bella Lewitzky'nin portresini beyazperdeye taşıyor. Cehennem Boş Tüm Şeytanlar Burada ise bir oyunculuk okulu seçmesine hazırlanan Gülşah’ın gerçek ve kurgu arasındaki bulanık sınırları keşfetmesini konu alıyor. İki filmin benzerliği ile başlayan söyleşide Murnane, “Bella gibi kadınlar sayesinde buralara geldik. Filmin sonunda aksiyona davet etmesini değerli buluyorum. Ben gideceğim ama mirasım bu diyor. Sanatsal olarak da çok önemli bir ders olduğunu düşünüyorum. Kadınlar olarak buradayız diyebiliyorsak bugün, bu Bella gibi kadınlar nedeniyle de mümkün oldu. Ben de dansçıydım. Bella ile birlikte de çalışmıştım. Bana arşivini verdi. Filmin yapım süreci 5 yıl sürdü. Çok küçük bir bütçe ve ekiple çalışabildim. Ama bitirebildiğim için çok mutlu ve gururluyum,” dedi. Öyküsu Özyürek ise filmin hazırlık sürecine dair “Özgür gerçekten oyuncularıyla bire bir çalışan, filmin takım çalışması olmasına inanan bir yönetmen. Filmin erkek dilinden yazılmış bir kadın karakteri göstermesini istemedi. O yüzden hem senaryo aşamasında hem de sette birlikte çok fazla replik düzelttiğimiz oldu ya da sanırım böyle demek istiyor diye düzelttiğimde her zaman açık fikirliydi. O yüzden kesinlikle bir işbirliği içinde oldu diyebilirim,” dedi.

İstanbul Film Festivali’nde En İyi Yönetmen ve En İyi Kadın Oyuncu, 59. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde Dr. Avni Tolunay Özel Ödülü başta olmak üzere birçok ödüle layık görülen üç farklı kadının mücadelesini anlatan filmi Ayna Ayna’nın gösterimi sonrasında düzenlenen söyleşiye yönetmen Belmin Söylemez, oyuncular Şenay Aydın ve Manolya Maya katıldı. Filmin çıkışının bir önceki uzun metraj filmi Şimdiki Zaman sırasında başladığını söyleyen Belmin Söylemez, “Şenay bana Frida Kahlo hayranlığından bahsetti. Onunla ilgili bir oyun yapmak istediğini söyledi. O sırada tesadüfen İstanbul’da Frida Diego sergisi vardı. Şenay’la birlikte gezdik. İlk bu şekilde filizlendi 2011 yılında. Aynı zamanda oyuncu seçmelerim devam ediyordu, birçok kadın oyuncunun hikâyelerini dinliyordum. Osmanlı dizilerinde rol kapmaya çalışıyorlardı, tabii o dizilerde kadınlar için roller kısıtlıydı. Genellikle cariye rolleriydi. Hep aklımızın bir köşesindeydi, yazmaya not almaya devam ettik. Laçin Ceylan’la da yollarımız kesişti ve beni tiyatrosuna davet etti. Aynı filmdeki gibi kendi tiyatrosunda genç oyunculara ders verirken rüyalardan bahsetmelerini ve canlandırmalarını istiyordu. Benim için inanılmaz bir tesadüftü. Biz de rüyaları filme nasıl dahil edebiliriz diye konuşuyorduk. Tiyatro ve Lale karakteri de böylece filmin eksenine oturdu,” dedi.

Şenay Aydın, Frida Kahlo’ya dair bir oyun yapma fikrinin Belmin Söylemez’le tanışmasından önce başladığını, ancak yapamadığını söyleyerek başladığı sözlerine “Belmin filmde Frida diye bir karakter var derken yazmamın önünü açmak istedi aslında. Frida resmediyor ben de yazıyorum diyordum çocukluğumdan beri. Fiziksel olarak da benzetilmeye başladım ama araştırmaya başlayınca onunla ilgili okumalar yapınca gerçekten bir bağ olduğuna kanaat getirdim. Belmin de doğru hissettiğimi kanıtlar bir senaryo getirdi. Belmin genel olarak her şeyin gerçekçi olmasını istiyor. Bu sizin oyunculuğunuz için de çok iyi oluyor. Daha doğal, hayatın içerisinden, olduğunuz gibi oluyorsunuz karakteri kurguladıktan sonra. İzlerken karakterler için gerçeğe aykırı algısını yıkıyor bu gerçeklik,” diye devam etti.

Ayna Ayna’nın yardımcı yönetmeniyken Belmin Söylemez’in teklifiyle sete 2 hafta kala filmde oyuncu olarak yer alan Manolya Maya, “Kendimden çok Belmin’e güvendim. Sanıyorum belgeselci bir yerden oyunculuk deneyimi olmayan, oyuncu olmak isteyen birini canlandırdığım için uygun olduğumu düşündü ki öyle de oldu. Süreç Aylin karakterinden çok uzak olmadı benim için de. Aylin’in aldığı dersleri aldım ben de bir yandan. Kamera önünde oyunculuk eğitimi aldım diyebilirim. Belmin’in benim kendi hislerimi, deneyimlerimi önemseyerek bana oyun vermesi, sette bir şey konuşurken Manolya olarak da bir şey söyleyebilmem çok iyi hissettirdi. Filmde hiçbir şey yapay değil. Ne mekânlar ne karakterler. Herkes, bütün rüyalar, çizimler, fotoğraflar her şey gerçek bir şeylerden alınıp getirilmiş bir kolaj gibi film. Karakter için de aynı şeyi yapmak hem tutarlı hem de değerli hissettiriyor,” dedi.

Somnur Vardar’ın 2023 İstanbul Film Festivali’nin ulusal belgesel yarışmasından En İyi Belgesel Ödülü ile dönen filmi Boşlukta dün festivalde izleyiciyle buluşan bir başka yapımdı. Somnur Vardar’ın inşaatlarda çalışmaktan başka çıkış yolu olmayan atanamayan öğretmen Ferhat ile üniversite hayali kuran Emrah’ı odağına aldığı belgesel izleyicisini kentte güvenli bir yaşam hakkı üzerine düşünmeye davet ediyor. Vardar söyleşide filmine dair; “2015- 2016 yıllarında annemin sağlık sorunları nedeniyle onun evinde, Fenerbahçe’de vakit geçiyordum ve o bölgede çok daha yoğun bir inşaat faaliyeti vardı. Oradayken inşaatın evin içine kadar gelen işgalci hali görsel olarak beni etkilemişti. En azından buradayken semtimizin dönüşümü, hafıza kaybı üzerinden hafıza tutayım derken çekimlere odaklandıkça işçilerin hali beni etkilemeye başladı. İnşaatın çok meditatif bir devinimi var ama işçilerin hali de enteresan. Sürekli çalışıyorlar ama beni daha çok durdukları, derin düşüncelere daldıkları anlar etkiledi. Orada bir hikâye olduğunu düşündüm. Evden yavaş yavaş sahaya, onların yaşam alanlarına girmeye karar verdim. Biraz sendika ve iş güvenliği uzmanlarıyla çalıştığımda ise gerçekten işçilerin yaşamını merak ediyor ve anlatmak istiyorsan şantiyelerde koğuşlara girmen gerekiyor dediler. Balkondan sokağa indik, oradan şantiyeye oradan da koğuşlarına girdik. Filmin elbette bir savunuculuk durumu var ama bir slogan filmi olsun istemiyorduk, daha çok işçilerin iç dünyasına giren bir film olsun istiyorduk,” dedi.
 
Günün izleyiciyle buluşan diğer filmleri ise Laura Mora Ortega imzalı Dünyanın Kralları / The Kings of the World; Joanna Hogg’un yönetmenliğini yaptığı Sonsuz Sır / The Eternal Daughter; Manuela Martelli’nin oyunculuktan yönetmenliğe geçtiği ilk filmi 1976 ve Mania Akbari’nin son filmi Ne Cüretle Bunu İstersin? / How Dare You Have Such a Rubbish Wish oldu.

Festival’de Bugün (2 Haziran Cumartesi)
 
Festivalde bugün gösterimler saat 11.30’da Bask yönetmen Estibaliz Urresola Solaguren’in 2023 Berlin Film Festivali ana yarışmada prömiyerini yapan sekiz yaşındaki bir çocuğun ailesinin yanında kendi benliğini keşfetme hikâyesini anlattığı filmi 20.000 Arı Türü / 20,000 Species of Bees ve İranlı belgeselci Firouzeh Khosrovani’nin, 2020’de birçok festivalde gösterilen ve Amsterdam Uluslararası Belgesel Film Festivali’nde (IDFA) ödül kazanan otobiyografik filmi Bir Ailenin Röntgeni / Radiograph of a Family ile başlayacak. Firouzeh Khosrovani’nin filmiyle birlikte Maryam Tafakory’nin İran Çantası / Irani Bag adlı kısa filmi gösterilecek.
 
Dünya prömiyerini yaptığı 2022 Venedik Film Festivali’nde Altın Aslan için yarışan, bir kadının sevgilisinin eski eşinden olan kızıyla kurduğu ilişki üzerinden ebeveynlik kavramına farklı bir bakış açısı getiren Rebecca Zlotowski imzalı Başkalarının Çocukları / Other People’s Children ve Bridget Murnane’in hayatı boyunca bildiği yoldan şaşmayan sanatçı ve aktivist Bella Lewitzky'nin portresini çizdiği Bella 14.00 seansında gösterilecek. Bridget Murnane film sonrasında soruları yanıtlamak üzere salonda olacak.
 
Lea Glob’un sanat dünyasında yerini bulmaya çalışan bir kadının 13 yıllık portresini sunduğu Apolonia, Apolonia ve Somnur Vardar’ın 2023 İstanbul Film Festivali’nin ulusal belgesel yarışmasından En İyi Belgesel Ödülü ile döndüğü Boşlukta 16.30’da beyazperdede olacak. Somnur Vardar gösterim sonrası yapılacak söyleşide izleyiciyle buluşacak.
 
19.00 seansında dünya prömiyerini 2022 Toronto Film Festivali’nin Keşif Bölümü’nden yapan ve birçok uluslararası festivalin seçkisinde yer alan, ödüllere layık görülen Merve Dizdar’ın başrolünde yer aldığı Selcen Ergun imzalı Kar ve Ayı gösterimi yönetmen katılımıyla gerçekleşecek. 2022 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Annie Ernaux’nun yazıp anlattığı ve oğlu David Ernaux-Briot ile birlikte yönettiği Super-8 Yılları / The Super 8 Years da 19.00’da ilk kez festival kapsamında Ankaralı izleyiciyle buluşacak. Prömiyerini Cannes Film Festivali’nde Yönetmenlerin On Beş Günü bölümünde yapan film, Annie Ernaux’nun yazarlığa adım atmadan önce 1972-1981 yılları arasında çekilmiş 8mm hatıra filmlerini bir araya getiriyor. 
 
Prömiyerini yaptığı Locarno Film Festivali’nde Altın Leopar’a layık görülen Julia Murat imzalı 34. Madde / Rule 34 21.30’da izleyiciyle buluşacak. İzleyiciyi taciz ve ev içi şiddet davalarında kadınları tutkuyla savunan 23 yaşındaki hukuk öğrencisi Simone ile birlikte, gerçeklik ve fantezinin sınırlarının birbirine karıştığı bir dünyaya götüren film ismini internette olan her şeyin pornografisinin olabileceğini söyleyen maddeden alıyor. Belmin Söylemez imzalı Ayna Ayna ikinci gösterimiyle 21.30’da gösterilecek bir diğer yapım. Gösterim sonrasında film ekibi seyirciyle bir araya gelecek.