Çocuklarımızı siber zorbalıktan nasıl koruruz?

İnternet aracılığıyla, bilgisayar, tablet, akıllı telefon gibi araçlara kurulu çeşitli platformlar ve yazılımlar üzerinden kişilere yapılan rahatsız edici davranışları SİBER ZORBALIK olarak tanımlayabiliriz. Siber zorbalık, yazı, ses kaydı, fotoğraf ya da mesaj yolu ile yapılıyor. Teknolojinin faydalı olmayan tarafı olarak hayatımıza girdi ve maalesef internet kullanıcısı çocukları etkilemekte. Öncelikle bu ciddi durumun iki yüzü var. Etkin biçimde internet kullanan 4 çocuktan 1’i siber zorbalığa maruz kalıyor, 6 çocuktan 1’ise siber zorbalığı uyguluyor. Bu durum psikolojik ve sosyal yaralanmaya neden oluyor. Ailelerin bu durumu fark etmesi ve önlem almaları gerekiyor.

Bu bir suç!

Birçok ebeveyn zamanının büyük bir bölümünü internet başında geçiren çocuklarına zaten yeterince yüklendikleri için, çocuklar siber zorbalığa maruz kalsalar da, başlarına geleni ailelerine anlatamıyorlar. Bu durumda ailelerin yasaklama cezasına gidebileceğinden korkarak bununla yalnız baş etmeye çalışıyorlar. Bu durum onları hem daha bağımlı, hem de çaresiz hale getiriyor. Bu bir suç. Suçla ve suçluyla yetişkin olmadan başa çıkılamaz. Siber zorbalık kişiye yakın çevresinden ya da anonim gelebilir, işleri bu olan çeşitli dolandırıcılık çeteleri de cabası. Sistematik olarak ve sürekli devam edebiliyor.

Hesap açmak kolay

Genelde gerçekleştirilme yolları; uygulamalar üzerinden mesaj atma, telefonla arama, kişisel bilgiler ve fotoğraflarını ele geçirme yolu ile tehdit, bloglara ya da paylaşımlara yapılan yorumlar, sohbet odaları, sahte hesaplar üzerinden iletişim, olarak sıralanabilir. En sık görülen platformlar ise şöyle; Facebook, Twitter, TikTok, Snapchat sosyal ağları, anlık mesajlaşma uygulamaları, e-posta ve sohbet odaları. Bu sitelerde hesap açmak için zaten reşit olma zorunluluğu var fakat kişi beyanı ve doğum tarihi girişi kabul edildiğinden kolaylıkla her biri kendi sayfasını oluşturabiliyor.

Güvenli internet kullanımını öğretmek önemli

Bu kadar popüler, eğitim ve sosyal hayatlarının içinde olan internetten mahrum bırakmak elbette çözüm değil. Önceliğimiz onlara siber zorbalığı tüm yönleriyle anlatmak. Güvenli internet kullanımını öğretmek. Size her koşulda güvenebilmelerini sağlamak. Ne şartta olursa olsun, kişisel bilgilerini, görüntülerini sanal platformlara taşımamalarını öğütlemek. 18 yaşının altındaki çocukların üye olduğu her sosyal ağda bulunmanızı tavsiye ediyorum. Arama ve sayfa geçmişleri kontrol edilebilir. Sakıncalı siteler için koruma programları kurulabilir.

Çocuğunuzun ekran kilidi kullanmaları için 18 yaşına kadar beklemeleri gerektiğini kanun koyucu gibi değil korumacı ve sevecen bir tavırla hatırlatmalıyız. Sizin büyüttüğünüz bir bireyin tavır ve davranışlarının değişikliğini sizden iyi kimse anlayamaz. Gözlem, büyümenin her evresinde sizin bir alışkanlığınız haline zaten geliyor. Psikolojik durumunu takip etmek, normalin dışındaki tavır ve davranışlarının altındaki sebepleri araştırmak, bu konuda konuşabilmek ve yapıcı adımlar atmak biz ebeveynlerin sorumluluğu.

Siber Zorbalığı Nasıl Anlarız?

• Çocuğunuzun, paylaşımlarında sert, acımasız ve iğneleyici bir üslubu varsa, alaycı, kibirli ve eleştirel bir yaklaşım içine girmişse, sahte hesap kullanımı, internet etkinliklerini gizleme gibi bazı yeni tutumlar hissediyorsanız, siber zorba olabileceğini düşünebilirsiniz. Gençler arasında oldukca yaygın olan, kimi zaman farkına bile varmadan yapılan bu davranışın altında, bir şeylerin yolunda gitmeme durumu olabilir.

• Öz güven sorunları, içe kapanıklık, melankoli, aile ve yakın arkadaşlarından ayrı olmayı isteme, öğrenim hayatındaki performansında düşüş, tedirginlik, kızgınlık, uyku, yemek yeme gibi rutinlerinde aksama ve iletişim cihazlarından aniden uzaklaşma hali hissettiğiniz zaman ise siber zorbalığa maruz kaldığını düşünebilirsiniz.

Her durumda da anahtar sevgi ve sağlıklı iletişim olmalıdır.

Sosyal medyanın yarar ve zararlarını anlaması için mentörlük eden, onu her tehlikeden korumaya çabalayacak, gerekirse bazı özgürlüklerine kısıtlama getirebilecek otorite olduğunuzu da hissettirin. Doğru bir rol modelseniz eğer, en sıkı takipçisi, kişisel bodyguardı ve onu her haliyle likelayan bir ebeveynseniz ihtiyaç halinde de sizin elinizden tutmak isteyeceğini unutmayın.